ما همیشه از فضای وب به عنوان -فضای مجازی- یاد می‌کنیم. در لغت‌نامه دهخدا واژه مجازی به‌این صورت تعریف شده است:
مجازی . [ م َ ] (ص نسبی ) منسوب به مجاز یعنی غیر حقیقی
اما امروز دیگر فضای وب، مجازی نیست، واقعی واقعی است؛ اما هنوز بسیاری از راهکارها برای پاسخ به دغدغه‌های حضور در دنیای واقعی به‌وجود نیامده‌اند.
یکی از این دغدغه‌ها که حقیقتا یکی از دغدغه‌های مهم این‌روزهای من است، سرنوشت محتواهای تولیدی‌ام در فضای وب است. محتوا خصوصا متن همیشه یکی از ماندگارترین چیزهایی بوده است که تاریخ به خود دیده است. از نوشته‌های کتیبه‌های باستانی بگیریم تا نوشتن روی پوست و پیدایش کاغذ و اختراع ماشین چاپ و کتاب‌ها.
محتوا همیشه مظروف یک ظرف است. در قدیم سنگ‌ها و پوست و کاغذ مظروف بودند؛ اما امروز سرورها از محتواها پذیرایی می‌کنند.
هر کدام از این بسترها دارای خصوصیات خاص خود بوده‌اند و هستند؛ هرکدام فوائدی دارند و هرکدام مضراتی. فضای وب و اینترنت هم خدمت‌های بسیار زیادی به محتوا و انتشار آن کرده است؛ اما دغدغه این‌روزهای من پایداری محتوا در آن است.
با خودم فکر می‌کنم که پس از مرگم چه بلایی بر سر محتواهایی که در وب منتشر کرده‌ام، می‌آید. برای کتاب‌های چاپی غصه‌ای ندارم و به راحتی می‌توان آن‌ها را نگهداری کرد.
البته امروزه شرکت‌هایی مانند گوگل و فیس‌بوک کم‌کم به این دغدغه پرداخته‌اند که آپشن‌هایی را اضافه کرده‌اند که می‌توانید مشخص کنید مثلا اگر ۱۰۰ روز به اکانتم سر نزدم صفحه من را حذف کن یا اطلاعاتش را در دسترس مادرم قرار بده؛ اما مسئله اساسی ما بر سر محتوای اختصاصی مانند وب‌سایت‌ها، وبلاگ‌ها و … است.
شاید این روزها بتوان دوباره بر اهمیت وصیت‌نامه -نه به عنوان امری اخلاقی، بلکه امری حرفه‌ای- تاکید کرد. محتوای دیجیتال و در بستر وب برای حفظ خودش نیازمند وصیت‌های مهمی از طرف وب‌مسترها است. البته اگر می‌خواهیم برای محتواهای دیجیتال وصیت‌کنیم، نمی‌توان با کاغذ و به شکل معمول آن‌ها را وصیت کرد. پس باید وصیت‌نامه را نیز به شکل دیجیتال و منطبق با دنیای جدیدش آماده کرد.
این روزها در حال طراحی وصیت‌نامه‌ای دیجیتال هستم. تا به حال یک فایل درست کرده‌ام که بر روی چندین فضای ابری و همچنین دسکتاپ و موبایلم قرار دارد.
در آن نام کاربری و پسورد همه اکانت‌های مورد نیازم را یادداشت کرده‌ام، دستورالعمل‌ها و سایر نکات ضروری را گفته‌ام، نکاتی مانند نحوه پرداخت هزینه سرورها، نحوه تمدید دامین‌ها، نحوه نگهداری، استخدام و مشورت با متخصصان برای بروزرسانی و پشتیبانی و …
البته هنوز در حال فکر کردن و ایده‌پردازی برای شیوه‌های بهتر هستم. اگر کسی نیز ایده‌ای داشت، خوشحال می‌شوم در کامنت‌ها آن‌ها را بخوانم.
آنچه که هست وقتی که از مزایای یک سیستم جدید به شکل پرشتابی استفاده می‌کنیم، باید از همان ابتدا نیز به دنبال رفع معایب آن نیز باشیم والا اگر تا زمان نمایان شدن آن معایب صبر کنیم و صرفا در مستی مزایای آن باشیم، ممکن است دیگر به هیچ عنوان نتوانیم آن را جبران کنیم.
#حرف اضافی: فضای حرف‌نوشته‌ها غیررسمی است و برخلاف سایت آموزشی‌ام ممکن است نوشته‌ها دچار ساختار منظمی نباشند و حتی دارای اشکالات نگارشی نیز باشند. از این بابت پوزش مرا بپذیرید؛ این‌ها تنها حرف‌هایی در دل است که نوشته می‌شوند.
